nr. 16, 31-01-2020
Buiten de kaders
Vorige week zag ik de film ‘Hors normes’ (vrij vertaald: Buiten de kaders). De film gaat over een Joodse organisatie in Parijs die mensen met autisme en moeilijk verstaanbaar gedrag opvangt. Mensen die elders worden geweigerd of zo snel als mogelijk worden weggeplaatst. Heftige beelden van Valentin die de wereld wazig en bedreigend vindt en automutileert. Grappige beelden van Joseph die begeleiders te slim af is.
De beelden van Jolanda, Brandon en Alicia trokken tijdens de film voor de zoveelste keer in mijn gedachten voorbij.
De organisatie La Voix des Justes (De stem van de rechtvaardigen) is nergens voor gecertificeerd. Niet voor de gebouwen, niet voor opvang of behandeling, niet voor hygiëne, niet voor methodisch werken, niet voor de inzet van medewerkers. Een aantal medewerkers komt rechtstreeks uit kansarme wijken van Parijs via een islamitisch reïntegratiebureau. Alles buiten de kaders. Maar wel met hart en ziel werken aan een menswaardig bestaan voor cliënten. Joodse en islamitische mensen samen.
Uiteraard, sommige scènes zijn overtrokken. De tegendraadse begeleider die het meeste bereikt bij de moeilijkste cliënt. Het in harmonie dansen door cliënten. Het is een film. Te mooi om waar te zijn.
Uiteraard, sommige aspecten zijn onderbelicht. De onvoorwaardelijke liefde en betrokkenheid van ouders en medewerkers, hun onmacht, hun oververmoeidheid. Het is een film. Te waar om mooi te zijn.
De film is geen expliciete aanklacht tegen het Franse zorgstelsel of tegen onverdraagzaamheid tussen religies. Het is een gedramatiseerde weergave van de praktijk met veel impliciete boodschappen over rechtvaardigheid of het gebrek eraan.
In de aftiteling wordt de oorspronkelijke organisatie ‘Le Silence des Justes’ (De stilte van de rechtvaardigen) bedankt. Wat een prachtige taalvondst om zo de rechtvaardigen een stem te geven.
De stille stem van de rechtvaardigen. De stemmige stilte van de rechtvaardigen.